نشست اضطراری سران کشورهای عربی و اسلامی روز دوشنبه در دوحه برگزار می‌شود تا پیامدهای حمله بی‌سابقه اسرائیل به خاک قطر مورد بحث قرار گیرد؛ انتظار می‌رود با حضور عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر، تصمیماتی مهم از جمله احتمال تعلیق روابط اقتصادی با رژیم صهیونیستی اتخاذ شود.

به گزارش منشور اقتصاد- این تحول که از سوی محافل سیاسی به‌عنوان نقطه عطفی خطرناک در ماهیت منازعات منطقه توصیف شده، می‌تواند به تصمیمات سرنوشت‌سازی از جمله احتمال تعلیق روابط با رژیم صهیونیستی به‌ویژه در حوزه اقتصادی تا زمان پایان تجاوز به نوار غزه منجر شود.

یک منبع آگاه مصری در این باره به روزنامه قطری العربی الجدید گفت: عبدالفتاح السیسی، رئیس‌ جمهور مصر، در این نشست شرکت خواهد کرد. به گفته این منبع، حضور مصر نشان‌دهنده اهمیت وحدت موضع کشورهای عربی و اسلامی در برابر تجاوز رژیم صهیونیستی است و قاهره بر این باور است که نشست پیشِ‌رو باید به تصمیماتی درخور حجم تجاوز منجر شود و اعتبار دوباره‌ای به اقدام مشترک عربی ببخشد.

العربی الجدید گزارش داد که در برابر سران کشورهای عربی و اسلامی چند مسیر احتمالی از جمله محکومیت صریح حمله رژیم صهیونیستی به قطر به‌عنوان سابقه‌ای خطرناک علیه حاکمیت کشورهای عربی و اسلامی، تحرک هماهنگ دیپلماتیک در شورای امنیت، سازمان ملل و نهادهای بین‌المللی و اسلامی برای فشار بر رژیم صهیونیستی و الزام آن به پاسخگویی، بررسی اقدامات اقتصادی و رسانه‌ای، حتی تا سطح تحریم، برای افزایش هزینه تجاوز و تأکید بر لزوم عبور از اختلافات داخلی عربی – اسلامی در مواجهه با تهدیدهای مشترک وجود دارد.

این نشست در شرایطی برگزار می‌شود که خاورمیانه درگیر موجی از تنش‌های فزاینده میان رژیم صهیونیستی و برخی قدرت‌های عربی و اسلامی است. تحلیلگران بر این باورند که اجلاس پیشِ‌رو آزمونی جدی برای توانایی کشورهای عربی و اسلامی در گذار از مرحله محکومیت به مرحله اقدام عملی خواهد بود.

منابع مصری همچنین تأکید کرده‌اند که قاهره این نشست را فرصتی برای بازگرداندن تعادل به صحنه عربی و یادآوری اینکه امنیت قطر بخشی جدایی‌ناپذیر از امنیت ملی عربی و اسلامی است می‌داند.

احتمال می‌رود خروجی نشست ترکیبی از تصمیمات نمادین و اجرایی از جمله صدور محکومیت دسته‌جمعی، آغاز مسیر دیپلماتیک مشترک در سازمان ملل و حتی بازنگری در روابط تجاری با رژیم صهیونیستی است که میزان آن به سطح اجماع کشورهای حاضر بستگی خواهد داشت.

به گفته ناظران، حضور مصر در سطح سران، آزمونی برای نقش منطقه‌ای قاهره است؛ چرا که مصر پرجمعیت‌ترین کشور عربی و بازیگری بانفوذ سیاسی و نظامی محسوب می‌شود، اما در عین حال با شبکه‌ای پیچیده از تعهدات بین‌المللی و منطقه‌ای مواجه است. حضور السیسی در این اجلاس، حامل پیامی روشن است: قاهره می‌خواهد ابتکار عمل را بازپس گیرد و از موضع منفعل به جایگاه تصمیم‌ساز بازگردد.

در همین زمینه، «محمد حجازی»، معاون اسبق وزیر خارجه مصر، در گفت‌وگو با العربی الجدید پیشنهاد کرد که از دل این اجلاس، یک اجتماع کوچک‌تر متشکل از مصر، ترکیه، عربستان، ایران و تعدادی از کشورهای خلیج فارس، الجزایر و مراکش شکل بگیرد تا مقدمه‌ای برای تأسیس نظام امنیت و همکاری منطقه‌ای مشابه اعلامیه هلسینکی ۱۹۷۵ در اروپا باشد.

او تأکید کرد که خاورمیانه تنها منطقه جهان است که فاقد چنین چارچوبی است و همین خلأ آن را از زمان وعده بالفور تا معامله قرن در معرض پروژه‌های مشکوک قرار داده است.

حجازی افزود که انتقال این نشست‌ها به نیویورک در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل می‌تواند به صدور یک اعلامیه سیاسی الزام‌آور برای پایه‌گذاری امنیت و ثبات منطقه‌ای منجر شود.