دیپ‌سیک، یک استارت‌آپ چینی مستقر در هانگژو، به‌تازگی مدل ربات هوش مصنوعی خود را معرفی کرده است که توانایی‌های آن با خلاقیت‌های گوگل و اوپن‌ای‌آی رقابت می‌کند. این مدل، با استفاده از تراشه‌های کمتر پیشرفته و هزینه‌های بسیار پایین‌تر، می‌تواند آینده صنعت هوش مصنوعی را تغییر دهد.

به گزارش منشور اقتصاد ، این استارت‌آپ کمتر شناخته شده چینی، با انتشار یک مدل هوش مصنوعی (AI) که توانایی‌های آن با خلاقیت‌های گوگل و اوپن اِی‌آی رقابت می‌کند، موجی از شوک را در بخش فناوری جهانی ایجاد کرده است.

تولید کننده «DeepSeek-R۱» می‌گوید مدل آن با استفاده از تراشه‌های کامپیوتری کمتر پیشرفته و کمتری نسبت به غول‌های فناوری در آمریکا ساخته شده است.

در یک مقاله تحقیقاتی که هفته گذشته منتشر شد، تیم توسعه این مدل ربات هوش مصنوعی اعلام کرد که برای آموزش آن کمتر از ۶ میلیون دلار صرف توان محاسباتی کرده‌اند؛ تنها کسری از بودجه چند میلیارد دلاری هوش مصنوعی که غول‌های فناوری آمریکایی مانند اوپن اِی‌آی و گوگل، سازندگان چت جی‌پی‌تی و جمینای، از آن بهره می‌برند.

ظهور ناگهانی یک استارت‌آپ کوچک چینی که قادر به رقابت با بازیگران برتر سیلیکون‌ولی است، فرضیه‌های مربوط به تسلط آمریکا در هوش مصنوعی را به چالش کشیده و این نگرانی را ایجاد کرده است که ارزش‌گذاری‌های بسیار بالای بازار شرکت‌هایی مانند انویدیا و متا ممکن است از واقعیت جدا شود.

اِنویدیا، که تقریبا انحصار تولید نیمه‎هادی‌های هوش مصنوعی را دارد، پس از سقوط ۱۷ درصدی سهامش، نزدیک به ۶۰۰ میلیارد دلار از ارزش بازار را از دست داد.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، که هفته گذشته از راه‌اندازی یک ابتکار ۵۰۰ میلیارد دلاری هوش مصنوعی به ریاست اوپن‌ ای‌آی و اوریکل مستقر در تگزاس و سافت‌بنک ژاپن خبر داده بود، گفت که دیپ‌سیک باید به‌عنوان یک زنگ بیدارباش در مورد نیاز صنعت هوش مصنوعی آمریکا باشد.

دیپ‌سیک که در هانگژو مستقر است، در اواخر سال ۲۰۲۳ از طرف لیانگ ونفنگ، یک کارآفرین سریالی چینی، تاسیس شد.

لیانگ اگرچه در خارج از چین کمتر شناخته شده است، اما سابقه گسترده‌ای در ترکیب فناوری‌های روبه‌رشد و سرمایه‌گذاری دارد.

وی در سال ۲۰۱۳، شرکت سرمایه‌گذاری «Hangzhou Jacobi Investment Management» را که از هوش مصنوعی برای اجرای استراتژی‌های معاملاتی استفاده می‌کرد، به همراه یکی از فارغ‌التحصیلان دانشگاه ژجیانگ تأسیس کرد.

لیانگ در ادامه دو شرکت دیگر را با تمرکز بر سرمایه‌گذاری کامپیوتری ایجاد کرد.

لیانگ طی مصاحبه‌ای در سال ۲۰۲۳، این پیشنهاد را رد کرد که برای استارت‌آپ‌ها دیر شده است تا در هوش مصنوعی درگیر شوند یا اینکه این کار باید بسیار پرهزینه در نظر گرفته شود.

وی گفت: تکثیر به‌تنهایی نسبتا ارزان است؛ براساس مقاله‌های عمومی و کد منبع باز، دست‌کم زمان آموزش، یا حتی تنظیم دقیق، کافی است.

با این حال، تحقیقات شامل آزمایش‌های گسترده، مقایسه‌ها و نیاز‌های محاسباتی و استعداد بالاتر است.

به بیان ساده، موفقیت این شرکت پرسش‌های وجودی را در مورد رویکرد هوش مصنوعی هم از طرف سیلیکون‌ولی و هم دولت آمریکا ایجاد کرده است.

به‌طور گسترده تصور می‌شود که شرکت‌های فناوری آمریکا دارای مزیت مهمی در هوش مصنوعی هستند، به‌ویژه به دلیل اندازه عظیم که به آنها اجازه می‌دهد استعداد‌های برتر را از سراسر جهان جذب کنند و مبالغ هنگفتی را در ساخت مراکز داده و خرید مقادیر زیادی از تجهیزات پرهزینه، سرمایه‌گذاری کنند.

ورود دیپ‌سیک به صحنه، این فرض را به چالش می‌کشد که میلیارد‌ها دلار نیاز است تا بتوان در خط مقدم هوش مصنوعی قرار گرفت

مهندسان دیپ‎سیک در مقاله تحقیقاتی خود گفتند که از حدود ۲ هزار تراشه اِنویدیا اچ-۸۰۰ استفاده کرده‌اند که نسبت به پیشرفته‌ترین تراشه‌ها پیشرفته‌تر هستند، تا مدل آن را آموزش دهند.

این تیم گفت که از چندین مدل تخصصی که با هم کار می‌کنند برای فعال کردن تراشه‌های کندتر به‌منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها، کارآمدتر استفاده کرده است.

برای دولت آمریکا، ورود دیپ‌سیک به صحنه، پرسش‌هایی را در مورد استراتژی آن در تلاش برای مهار پیشرفت‌های هوش مصنوعی چین از طریق محدود کردن صادرات تراشه‌های سطح بالا ایجاد می‌کند.

مقاله تحقیقاتی دیپ‌سیک نشان می‌دهد که یا به پیشرفته‌ترین تراشه‌ها برای ایجاد مدل‌های هوش مصنوعی با کارایی بالا نیازی نیست یا اینکه شرکت‌های چینی همچنان می‌توانند تراشه‌ها را در مقادیر کافی تهیه کنند و یا ترکیبی از هر دو.

چرا دیپ‌سیک باعث ایجاد غوغا شد؟

این استارت‌آپ چینی و ربات هوش مصنوعی آن اعلام کرد که مدل‌های ارائه‌شده آن با مدل‌های هوش مصنوعی پیشرفته آمریکایی شامل اوپن اِی‌آی و متا برابری می‌کند.

همچنین استفاده از آنها ارزان‌تر است؛ طبق پستی که در حساب رسمی دیپ‌سیک منتشر شد، DeepSeek-R۱ که هفته گذشته منتشر شد، بسته به کار، ۲۰ تا ۵۰ برابر ارزان‌تر از مدل «OpenAI o۱» است.

اما برخی به‌طور آشکار نسبت به داستان موفقیت دیپ‌سیک ابراز تردید کرده‌اند.

موفقیت دیپ‎‌سیک پیش از این در محافل سیاسی ارشد چین مورد توجه قرار گرفته است.

در ۲۰ ژانویه (یکم بهمن)، روزی که DeepSeek-R۱ برای عموم منتشر شد، لیانگ در یک نشست پشت در‌های بسته برای تاجران و کارشناسان که نخست‌وزیر چین آن را میزبانی می‌کرد، شرکت کرد.

حضور لیانگ در این گردهمایی به‌طور بالقوه نشانه‌ای است که موفقیت دیپ‌سیک می‌تواند برای هدف سیاست پکن به‌منظور غلبه بر کنترل صادرات واشنگتن و دستیابی به خودکفایی در صنایع استراتژیک مانند هوش مصنوعی مهم باشد.