توسعه بر محور منابع یکی از اولویت‌هایی است که استان‌های پیشرو در سطح کشور برگزیده‌اند.

مزیت‌های هر استان پیشرو با در نظر گرفتن توان بخشی به منابع، سمت و سویی اقتصادی پیدا کرده و ماحصل آن ثروت زایی با استفاده از این منابع است.

معادن کشور در توپوگرافی و اقلیم‌های مختلف آورده‌ای متفاوت و گاهی خاص ایجاد کرده که اشتغال زایی و کمک به پیشران‌های اقتصادی کمترین خروجی این مهم است.

معادن فلزی از یک سو و معادن غیر فلزی آوردهایی را داشته که پویایی اقتصادی در مناطق مختلفی را رقم زده است.

چرخه توسعه معادن در کشور طی سال‌های اخیر سرعت مطلوبی گرفته، اما بسیاری از استان‌ها از این چرخه بی نصیب مانده‌اند.

رشد پایین بر محور معادن

ایران به علت‌هایی از جمله ضعف زیرساختی، کنترل دولت و مباحث اکتشاف بر حسب داشته‌هایش بهره‌ای از این مزیت برای رشد تولید ناخالص داخلی نداشته است.

هرچند طی سال‌های اخیر تلاش دولت‌ها بر حمایت از رشد ظرفیت‌های معدنی بوده، اما کار در بسیاری از مناطق در مرحله کشف پهنه‌ها متوقف شده است.

بر اساس آمارها ایران با داشتن ۶۸ نوع ماده معدنی، بیش از ۳۷ میلیارد تن ذخایر اثبات شده و بیش از ۵۷ میلیارد تن ذخایر بالقوه به ارزش ۷۷۰ میلیارد دلار در میان ۱۵ کشور بزرگ غنی از مواد معدنی قرار دارد.

اما در این میان بازخورد این ظرفیت در ضعف‌های مدیریتی بسیاری استان‌ها، مغفول مانده است.

صدرنشین معادن رسوبی ایران

اغراق نیست که کهگیلویه و بویراحمد را صدرنشین بزرگ‌ترین معادن رسوبی ایران و در همجواریش بزرگ‌ترین معادن فسفات ایران و شاید خاورمیانه بدانیم.

معادن گوگرد، گچ، سنگ‌های ساختمانی، بوکیست و مس از جمله پتانسیل‌های معدنی این استان است.

در کوه کم نظیر «لار» شهرستان چرام بزرگ‌ترین معدن فسفات ایران زمین در پهنه‌ای ۱۶ هزار و ۲۶۴ کیلومتر مربعی عرض اندام می‌کند.

یک میلیارد و ۵٠٠ میلیون تن ذخیره معدنی استان با تکیه بر تکنولوژی، زیرساخت و توسعه می‌تواند استان و حتی کشور را در رشد ظرفیت‌های معدنی متحول کند.

علیرغم چنین داشته‌هایی بالاترین نرخ تورم، بیکاری و حتی آسیب‌های اجتماعی در محدوده همان مناطقی است که معادن خفته در زیر خاک قرار دارند.

۴۵ معدن در استان فعال است

مدیرکل سرمایه گذاری استانداری کهگیلویه و بویراحمد گفت: ۴۵ معدن در استان فعال است.

محسن ضامن فر در گفت و گو با خبرنگار مهر افزود: در حال حاضر ۸۲ فقره پروانه بهره‌برداری معتبر معدن در استان کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد که از این تعداد ۴۵ معدن فعال و مابقی غیرفعال و یا در حال تجهیز هستند.

ضامن فر ابراز داشت: ظرفیت استخراج اسمی سالیانه این معادن بیش از پنج میلیون تن است که با استخراج واقعی بیش از ۲.۵ میلیون تن در سال فعالیت می‌کنند.

ضامن فر گفت: ارزش سرمایه گذاری معادن موجود استان کهگیلویه و بویراحمد بیش از ۸۸۰ میلیارد ریال با اشتغالزایی ۸۲۰ نفر است.

مدیرکل سرمایه گذاری استانداری تصریح کرد: عمده مواد معدنی استان مواد اولیه سیمان، گچ، آهک، سنگ لاشه، مالون، مرمریت، بوکسیت، فسفات، سلستین، مارن و دیگر موارد است.

بزرگ‌ترین معدن فسفات خاورمیانه

وی ابراز داشت: معدن فسفات چرام یکی از بزرگترین معادن فسفات خاورمیانه است که بر اساس برآوردها با بهره برداری اولیه از این معدن برای ۶۰۰ نفر و در دراز مدت یک هزار و ۲۰۰ نفر به طور مستقیم شغل ایجاد می شود.

مدیرکل صمت کهگیلویه و بویراحمد گفت: ظرفیت مس «خونگاه» بی استفاده مانده است.

سید امیر تیمور موسویان واحدهای صنعتی دارای پروانه بهره برداری را ۵۴۴ واحد عنوان کرد و افزود: این واحدها با سرمایه‌گذاری ۱۸ هزار و ۸۶۵ میلیارد ریال با اشتغالزایی ۸۷۰۰ نفر وجود دارد.

وی با بیان اینکه بالغ بر ۸۱ واحد معدنی دارای پروانه بهره برداری در استان کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد تصریح کرد: از این تعداد ۴۳ معدن فعال با ذخیره قطعی ۱۴۳۰ میلیون، ۲۷۴ میلیارد ریال سرمایه گذاری با اشتغالزایی ۴۴۷ نفر است.

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت کهگیلویه و بویراحمد خاطرنشان کرد: سه میلیون متر مکعب آب مختص بخش صنعت در شهرستان بهمئی وجود دارد که با این میزان آب می‌توان طی چهار سال برای ۶ هزار نفر اشتغالزایی در حوزه صنعت ایجاد کرد.

وی خاطر نشان کرد: در سال جاری ۱۳ واحد صنعتی با سرمایه گذاری ۲۹۴ میلیارد تومان سرمایه و اشتغالزایی ۳۴۱ نفر به چرخه تولید بازگشتند.

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان کهگیلویه و بویراحمد گفت: ۷۰ میلیارد تومان وصول حقوق دولتی در حوزه صنعت، معدن و تجارت استان داشته‌ایم که این میزان نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۷۲ درصد داشت.

موسویان ظرفیت معدن مس «خونگاه» در شهرستان دنا در منطقه حفاظت شده را بدون استفاده خواند و ابراز امیدواری کرد و گفت: منابع طبیعی و محیط زیست تعامل و همکاری جهت استفاده درست داشته باشند.

مدیری که پاسخگو نیست

همچنین احسان عسکری معاون اقتصادی استاندار کهگیلویه و بویراحمد پاسخگوی خبرنگار مهر نبود.

علیرغم پیگیری‌های متعدد خبرنگار مهر، این مسؤول هیچ پاسخی پیرامون شرایط معادن استان ارائه نکرد.

متأسفانه در شرایطی که معادن می‌توانستند راهگشای رشد تولید و صادرات در کهگیلویه و بویراحمد شوند، مزیت‌های این بخش در کاغذ بازی‌ها مغفول مانده و پهنه‌های اکتشافی نهفته در خاک بوده و مردم بی بهره از مزیت‌ها، همچنان شنونده وعده‌های مسؤولین هستند.

منبع مهر