فرشید یزدانی؛ اقتصاددان و دبیر سابق شورای برنامه‌ریزی راهبردی سازمان تامین اجتماعی در گفت و گو با خبرنگاران گفت: در اسفند سال 1401 نرخ دلار در کانال 59 هزار تومان قرار داشت و هم اکنون پس از گذشت حدود 19 ماه همچنان نرخ ارز در همان کانال 59 تا 61 هزار تومان ایستاده است.

این اقتصاددان بیان داشت: قبل از حمله اسرائیل به لبنان، ثبات نرخ ارز پس از نوسانات کوتاه مدت در حالی رقم خورد که در این مدت شاهد انواع التهاب‌های سیاسی و نظامی در کشور و منطقه بودیم که مهم‌ترین آن جنگ موشکی ایران و اسرائیل و شهادت ریاست جمهور است. با اتفاق اخیر در لبنان نیز ممکن است نرخ ارز افزایش یابد اما مانند موارد قبلی در این یکسال گذشته ناپایدار، اندک و موقتی خواهد بود.

یزدانی ابراز داشت: نکته مهمی که باید به آن اشاره کنم این است که در این 19 ماه باوجود مهار تورم همچنان شاهد تورم بالاتر از میانگین بلندمدت در کشور بودیم و مسلماً این شدت از تورم باید در بازار ارز تاثیر می‌گذاشت، اما بعد از 19 ماه به عینه می‌بینیم که نرخ ارز ثبات نسبی خود را حفظ کرده است.

وی افزود: «انتظارات مردم از بازار ارز عقلایی شده است» و این انتظارات عقلایی در نهایت شرایطی را فراهم کرده تا نرخ ارز ثبات خود را حفظ کند.

این اقتصاددان اظهار کرد: منظور از انتظارات عقلایی این است که اگر شوکی بر اقتصاد و بازار ارز وارد می‌شد، نرخ ارز شروع به رشد می‌کرد، اما پس از اینکه اثر این شوک از بین می‌‌رفت، نرخ ارز مجدداً به قیمت ثبات خود عقب نشینی می‌کرد. بنابراین تکرار شوک های سیاسی و نظامی موجب شده بعد از اینکه اثر شوک از بین رفت، تمایلات مردم به سمت کاهش نرخ ارز سوق پیدا کند، به عبارت دیگر، برخی‌ها منتظر هستند تا نرخ ارز از قیمت‌های فعلی هم پایین‌تر بیاید.

وی خاطر نشان کرد: بخشی از ثبات بازار ارز به روحیه مردم باز می‌گردد؛ زیرا آن قدر تعداد تحولات سیاسی بالا و فاصله این تحولات به هم نزدیک بوده است که موجب شده رفتار مردم عقلایی شود. در نتیجه این رفتار عقلایی موجب شده است تا اگر اسرائیل حمله نظامی هم انجام دهد، نرخ دلار افزایش ناچیزی را تجربه کند و سپس به سطوح قبلی خود بازگردد.

یزدانی تصریح کرد: یکی از مسائلی که موجب شده مردم به سمت خرید ارز نروند این است که فشار هزینه ای در کشور بالا است و افزایش نرخ ارز نیازهای ضروری مردم را با افزایش قیمت رو به رو می‌کند، مانند اجاره خانه، کالاهای اساسی و… ، در نتیجه فشار هزینه عاملی شده مردم تمایلی به سرمایه گذاری در بازار ارز نداشته باشند.

وی افزود: البته ورود به بازار ارز نسبت به گذشته با محدودیت‌های بیشتری مواجه شده است به طوری که افرادی که می‌خواهند در بازار ارز ورود کوچکی داشته باشند، با مشکلات و محدودیت‌هایی رو به رو می‌شوند و در واقع بازار غیررسمی بسیار کوچک شده است.

یزدانی در پایان تاکید کرد: بخشی از ثبات بازار ارز به سیاست‌های بانک مرکزی مرتبط است؛ چراکه یکی از سیاست‌های اصلی این نهاد ثبات اقتصادی و ثبات بازار ارز بوده است و موفق شده به اهداف خود دست یابد.