به گزارش منشور اقتصاد- براساس نقشه‌هایی که سازمان حفاظت محیط زیست در سال 1401  منتشر کرده ، 270 میلیون هکتار سطوح از کشورهای همسایه ایران را ریزگردها تحت تأثیر قرار می‌دهند که یک سوم آن یعنی 90 میلیون هکتار مربوط به عربستان سعودی و پس از آن 24 میلیون هکتار مربوط به عراق و 4 میلیون هکتار مربوط به سوریه است.

مالچ پاشی‌های وزارت جهاد کشاورزی پاک کردن صورت مسئله یا از روی ناچاری؟

این امر نشان دهنده آن است برای رفع مشکل ریزگردها در کشور به ویژه در خوزستان باید نگاه ویژه  به کشورهای همسایه و دیپلماسی با آنها داشت و در صورتی که چشم خود را به روی این مهم ببندیم و وزارت جهاد کشاورزی و سازمان منابع طبیعی بخواهند برای مقابله با این چالش صرفا اقدام به مالچ پاشی در مناطق بیانی کند، پاک کردن صورت مسئله و اقدام مسکن گونه است.

مالچ پاشی‌ها با وجود اینکه از گرد و غبار جلوگیری می‌کند اما خود منجر به ایجاد مشکلات زیست محیطی آتی می‌شود و نیازمند همکاری بین المللی و تفاهم با دیگر کشورهای منشا گرد و غبار هستیم.

خشک شدن تالاب‌ها در منطقه غرب آسیا به ویژه در عراق، ایران و سوریه و به تبع آن بلند شدن گرد و غبار در منطقه نیز از مواردی  قابل کتمان نیست و با وجود مذاکرات و دیپلماسی ها بین المللی تا به امروز نتیجه ای به نفع کشورمان نداشته است.

پروژه‌ای عظیم آناتولی در ترکیه که مشتمل بر بیش از 22 سد و 19 طرح برق‌آبی در حوضه آبریز دجله و فرات است، علاوه بر ایران، عراق، سوریه، عربستان و اردن را درگیر کرده است و این کشورها را مجبور به مالچ‌پاشی کانون‌های تولید ریزگرد در کشورهای خود کرده است.

ورود دستگاه دیپلماسی به موضوع پدیده گرد و غبار برای رایزنی با ترکیه ضروری  است تا این کشور مجاب به تأمین حق‌آبه تالاب‌های پایین‌دستی دجله و فرات شود.

رایزنی با کشورهای عراق، سوریه، عربستان و اردن نیز در این زمینه لازم و موثر است تا بتوان در این زمینه اقدامات مشترکی برای این مشکل منطقه ای انجام داد.

سهم منشا ریزگردهای داخلی از یک پروژه ملی

منشا گرد و غباری‌های ایران زوایای دیگری هم دارد و باید به عوامل داخلی آن نیز توجه بیشتری داشت. میدان نفتی آزادگان یا همان سومین میدان بزرگ نفتی جهان بعد از میدان نفتی غوار در عربستان و میدان نفتی بورقان در کویت است که باید به پیوست زیست محیطی آن و تاثیرات آن به منابع طبیعی کشور باید توجه لازم را داشت.

پروژ تالاب هورالعظیم یا تالاب بزرگ هویزه همان میدان نفتی بزرگ است که شرکت‌های نفتی سال‌هاست برای حفر چاه‌های نفت و گاز و دستیابی به منابع عظیم نفتی در آن اقدام به خشک کردن تدریجی‌اش کرده‌اند، تا اینکه امروز هورالعظیم دیگر رنگ و بویی از تالاب گذشته را ندارد و به بیابان و البته مردابی راکد در دیگر بخش‌ها که هنوز آبی در آن باقی مانده تبدیل شده است.

تعاملات وزارت کشاورزی ایران و عربستان برای مقابله با بیابان‌زایی

بنابراین گزارش روز گذشته غلامرضا نوری وزیر جهاد کشاورزی برای شرکت در کنوانسیون مقابله با بیابان‌زایی ملل متحد به ریاض سفر  و با همتای عربستانی خود دیدار کرد.

وزیر جهاد کشاورزی در این دیدار به همکاری و هماهنگی کشورهای منطقه غرب آسیا و حوزه خلیج‌فارس در یک برنامه هدفمند، برای مقابله با چالش بیابان‌زایی در این منطقه، اقدامات اثربخش انجام شود.

نوری در این دیدار بر لزوم همکاری و هماهنگی کشورهای منطقه غرب آسیا و حوزه خلیج‌فارس ، برای مقابله با چالش بیابان‌زایی در منطقه در قالب در یک برنامه هدفمند تاکید کرد.

بنابراین گزارش، رویداد بین المللی با عنوان کنوانسیون مقابله با بیابان‌زایی ملل متحد (COP16) با دستور کار مبارزه با بیابان‌زایی، تسریع اقدامات در زمین و تاب‌آوری خشکسالی از طریق یک رویکرد مردم‌محور صبح امروز 12 آذر در ریاض پایتخت عربستان آغاز به کار کرده است اما باید نشست و دید که نتایج این کنوانسیون چه خروجی دارد و چقدر در همسویی و هماهنگی کشورهای منطقه در مقابله با بیانزایی و ریزگردها موثر است.