«این روزها حداقل در فضای مجازی به خصوص توئیتر،‌ بحث اتباع خارجی به خصوص اهالی افغانستان داغ است؛ عده‌ای هشتگ اخراج افغانی مطالبه ملی را داغ می‌کنند و عده‌ای معتقدند که اصلا این بحث، حد وسط ندارد و نیازی به بازنگری در موضوع اتباع نیست» این یخشی از یادداشت محسن صالحی‌خواه، روزنامه‌نگار است.

به گزارش منشور اقتصاد-تازه‌ترین خبر که سخنگوی سازمان ثبت اسناد و املاک اعلام کرده این است که ۵۰ درصد شرکت‌های به ثبت رسیده در ایران متعلق به اتباع کشور افغانستان است. نکته مهمی که درباره این موضوع قابل تأمل است این است که مشخص نیست آیا نظارت دقیقی بر عملکرد این شرکت‌ها وجود دارد یا نه؟ و اگر نظارتی هست، این همه شرکت افغانی در کشورمان چه کارنامه‌ای دارند؟

برای درک اهمیت آمار مربوط به شرکت‌های خارجی لازم است بدانیم طبق گفته سخنگوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، از زمان تصویب قانون حمایت و تشویق سرمایه‌گذاری خارجی در سال ۱۳۸۱ تاکنون در مجموع ۸۲۴۱ شرکت خارجی در کشور به ثبت رسیده است.

در کنار این آمار، لازم است این نکته قابل تأمل‌تر نیز مورد توجه قرار گیرد که بندر چابهار با موقعیت ویژه تجاری که دارد تقریباً در قبضه تجار افغانی است. آنچه این واقعیت را حساس‌تر می‌کند قراردادی است که با نمایندگان حکومت خودخوانده طالبان در زمینه فعالیت‌های تجاری در چابهار امضا شده است.

مورد دیگر که بسیار هشداردهنده است، قبضه شدن مناطقی از کشور توسط اتباع افغانستانی است. شهرری، روستاهای جنوب تهران، اراضی و آبادی‌ها و مراکز اطراف فرودگاه امام خمینی، حاشیه شهر مشهد، شهرستان‌هائی مانند یزد، زاهدان، کرمان، کرج، مناطقی از شمال، مراکزی از استان فارس و استان‌های جنوبی و… از نظر بافت جمعیتی به وضعیتی دچار شده‌اند که گوئی غلبه با اتباع افغانستانی است.

در خود تهران، مراکزی مانند میدان آزادی، دریاچه خلیج فارس و حتی مناطق کوهستانی شمال در اختیار افغلن ها است.

مسئله از آنچنان اهمیتی برای ایرانیان برخوردار است که یکی از این نامزد انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری در پاسخ به پرسش درباره حضور اتباع بیگانه در ایران چنین گفت: دولت من ان‌شاءالله سه اقدام همزمان را در رابطه با مهاجرین افغانستانی پیش می برد:

١- انسداد کامل مرزها و جلوگیری از مهاجرت بیشتر که مسوولین محوری با وزارت کشور خواهد بود.

٢- ساماندهی مهاجرین موجود. نباید انکار کرد که تعداد زیادی از برادران افغان نقش موثری در اقتصاد ایران دارند یا در جنگ تحمیلی و … فداکاری کرده اند ولی حضور آنها در ایران باید ساماندهی شده و با انضباط باشد. (وظیفه وزارت کشور و وزارت اطلاعات)

٣- مذاکره با کشورهای اروپایی برای پذیرش بخشی از مهاجرین (و یا حداقل تقبل هزینه‌های حضور آنها در ایران). غرب باید مسئولیت آنچه در افغانستان انجام داده و منجر به مهاجرت میلیون‌ها افغانستانی شده است را بپذیرد. دلیلی ندارد که مردم ایران هزینه سیاست‌های غلط دیگران را بپردازند.

حالا وزیر کشور به این موضوع ورود کرده و می گوید که نمی‌توانیم اتباع غیرمجاز را بپذیریم و اصولاً سقف پذیرش اتباع عدد مشخص و براساس نیاز بازار کار و اطلس مشاغل تهیه شده است.

احمد وحیدی در حاشیه برگزاری ستاد ساماندهی اتباع بیگانه و جلسه قرارگاه اجتماعی استان فارس اظهار کرد: اهمیت پرداختن به آسیب‌های اجتماعی و کنترل و مهار آن بسیار مهم و از سیاست‌های جدی دولت و شهید جمهور و مطالبات اصلی رهبر معظم انقلاب اسلامی است.

وی با بیان اینکه دستگاه‌های اجرایی استان گزارشی از انجام وظایف در قرارگاه اجتماعی ارائه دادند، گفت: اقدامات و زیرساخت‌های مناسبی در سطح استان فارس انجام گرفته و ایجاد شده است که می‌تواند به‌عنوان الگو در سایر نقاط کشور نیز اجرا شود.

وزیر کشور کنترل آسیب‌های اجتماعی را نیازمند مشارکت مردم دانست و گفت: بخش قابل‌توجهی از آسیب‌های اجتماعی حاصل فرهنگ منحط غربی است که جامعه را آزار می‌دهد و حل آن به‌تنهایی از عهده دستگاه‌ها و ارگان‌های دولتی برنمی‌آید و باید مردم و حلقه‌های میانی برای مهار این معضلات وارد میدان شوند.

وی ادامه داد: با برنامه‌ریزی‌هایی که در سطح استان فارس انجام شده هماهنگی خوبی بین ارگان‌ها در این استان برای کنترل آسیب‌های اجتماعی ایجاد شده که امیدواری‌ها را در این حوزه و کنترل آسیب‌ها افزایش داده است.

وحیدی در ادامه به مسئله ساماندهی اتباع خارجی نیز اشاره کرد و افزود: باتوجه به ملاحظاتی که در کشور وجود دارد نمی‌توانیم اتباع غیرمجاز را بپذیریم و اصولاً سقف پذیرش اتباع عددی مشخص و براساس نیاز بازار کار و اطلس مشاغل تهیه‌شده در وزارت کار است که برای ساماندهی هرچه بهتر این حوزه باید برنامه‌ریزی درستی صورت گیرد.

وزیر کشور در خاتمه تأکید کرد: تمام اتباع غیرمجاز باید به کشورشان بازگردانده شوند و بخشی هم که به‌صلاحدید استان مشکل و مانعی برای حضورشان نیست باید ساماندهی و نظارت دقیقی بر روند سکونت این قشر صورت پذیرد.

استاندار تهران  نیز در نخستین جلسه شورای اداری استان تهران که ماه اردیبهشت برگزار شد تاکید کرد: در حوزه اتباع نزدیک به 50 درصد اتباع کشور، در استان تهران هستند. در سطح اتباع غیر مجاز در تلاش هستیم که این اتباع دستگیر و از کشور خارج شوند. علیرضا فخاری  در ادامه گفت:در حوزه اتباع مجاز نیز درحال ساماندهی هستیم و با توجه به اینکه بخش زیادی از ظرفیت‌های ما در اختیار اتباع قرار گرفته باید برون داد این موضوع مشخص شود.